Nie tylko o literaturze

Ireneusz Szpara

About

Pojawią się tutaj nagrania audio moich przemyśleń - popularyzatorskich wykładów - poświęconych nie tylko literaturze. Jakość postaram się doskonalić; nagrywam amatorskimi sposobami, przepraszam za utrudnienia w słuchaniu.

W wypowiedziach czasem słychać śmiech; uważam, że to dobrze.

Wypowiedzi będą dotyczyły ciekawych książek (różnych ^_^). Zwykle będzie to próba szukania kluczy do rozumienia otaczającego nas świata: ale jeśli szukasz gotowych rozwiązań, haseł do wypisania na transparentach - to nie tutaj.
To tylko moje propozycje rozumienia/czytania/interpretowania - miej odwagę mieć własne!

Available on

Community

210 episodes

Broniewski - wczoraj i dziś cz. 3 z 3

Uwagi o wierszach Władysława Broniewskiego: znanych i nie tylko - czytanych po latach... Opening/ending: Johann SebastianBach, the Open Goldberg Variations by ⁠⁠⁠Kimiko Ishizaka⁠⁠⁠ https://freemusicarchive.org/music/Kimiko_Ishizaka/ https://freemusicarchive.org/music/Kimiko_Ishizaka/The_Open_Goldberg_Variations

28m
Mar 28, 2024
Broniewski - wczoraj i dziś cz. 2 z 3

Uwagi o wierszach Władysława Broniewskiego: znanych i nie tylko - czytanych po latach... Opening/ending: Johann SebastianBach, the Open Goldberg Variations by ⁠⁠⁠Kimiko Ishizaka⁠⁠⁠ https://freemusicarchive.org/music/Kimiko_Ishizaka/ https://freemusicarchive.org/music/Kimiko_Ishizaka/The_Open_Goldberg_Variations

29m
Mar 21, 2024
Broniewski - wczoraj i dziś cz. 1 z 3

Uwagi o wierszach Władysława Broniewskiego: znanych i nie tylko - czytanych po latach... Opening/ending: Johann SebastianBach, the Open Goldberg Variations by ⁠⁠⁠Kimiko Ishizaka⁠⁠⁠ https://freemusicarchive.org/music/Kimiko_Ishizaka/ https://freemusicarchive.org/music/Kimiko_Ishizaka/The_Open_Goldberg_Variations

28m
Mar 14, 2024
Poezja i posthumanizm cz. 3 z 3

W części trzeciej pojawiają się: - the Stooges "I wanna be your dog" https://youtu.be/3gsWt7ey6bo?si=cmFXPPQumWoP1Ne7 - Jacek Kaczmarski: Autoportret z psem (1997) - wybrane wiersze Marcina Świetlickiego (różne tomy) Opening/ending: Johann SebastianBach, the Open Goldberg Variations by ⁠⁠Kimiko Ishizaka⁠⁠ https://freemusicarchive.org/music/Kimiko_Ishizaka/ https://freemusicarchive.org/music/Kimiko_Ishizaka/The_Open_Goldberg_Variations

32m
Mar 07, 2024
Poezja i posthumanizm cz.2 z 3

W części drugiej sięgam po teksty: - wybór wierszy Tadeusza Różewicza (Biblioteka Narodowa seria 1, nr 328, Wrocław 2016) Opening/ending: Johann SebastianBach, the Open Goldberg Variations by ⁠⁠Kimiko Ishizaka⁠⁠ https://freemusicarchive.org/music/Kimiko_Ishizaka/ https://freemusicarchive.org/music/Kimiko_Ishizaka/The_Open_Goldberg_Variations

31m
Feb 29, 2024
Poezja i posthumanizm cz. 1 z 3

W części pierwszej wykorzystuję teksty: Konstanty Ildefons Gałczyński: Ulica szarlatanów (1928) Tadeusz Różewicz: Śmierć w starych dekoracjach (1970) Fragmenty Różewicza warto przesłuchać dwukrotnie... Opening/ending: Johann SebastianBach, the Open Goldberg Variations by ⁠⁠Kimiko Ishizaka⁠⁠ https://freemusicarchive.org/music/Kimiko_Ishizaka/ https://freemusicarchive.org/music/Kimiko_Ishizaka/The_Open_Goldberg_Variations

25m
Feb 22, 2024
Dwa pokolenia rozmawiają o tym, czym jest dziś sztuka… cz. 4 z 4

Ponownie z gośćmi: w dyskusji uczestniczą Anna Gnus (projektowanie graficzne) i Adrian Gnus (IT), przedstawiciele pokolenia Y. Korzystamy z oczywistych przykładów m.in.: Jacek Malczewski, Francis Bacon, Wojciech Fangor, Władysław Hasior, Magdalena Abakanowicz, Katarzyna Kozyra. Sięgam także do: Tadeusz Różewicz, Śmierć w starych dekoracjach (1970) Jacek Breczko, Zanik uczuć metafizycznych jako przyczyna kryzysu kultury (Kultura i Wartości, 2015, nr 1)   Opening/ending: Johann SebastianBach, the Open Goldberg Variations by ⁠Kimiko Ishizaka⁠ https://freemusicarchive.org/music/Kimiko_Ishizaka/ https://freemusicarchive.org/music/Kimiko_Ishizaka/The_Open_Goldberg_Variations

24m
Feb 15, 2024
Dwa pokolenia rozmawiają o tym, czym jest dziś sztuka… cz. 3 z 4

Ponownie z gośćmi: w dyskusji uczestniczą Anna Gnus (projektowanie graficzne) i Adrian Gnus (IT), przedstawiciele pokolenia Y. Korzystamy z oczywistych przykładów m.in.: Jacek Malczewski, Francis Bacon, Wojciech Fangor, Władysław Hasior, Magdalena Abakanowicz, Katarzyna Kozyra. Sięgam także do: Tadeusz Różewicz, Śmierć w starych dekoracjach (1970) Jacek Breczko, Zanik uczuć metafizycznych jako przyczyna kryzysu kultury (Kultura i Wartości, 2015, nr 1)   Opening/ending: Johann SebastianBach, the Open Goldberg Variations by ⁠Kimiko Ishizaka⁠ https://freemusicarchive.org/music/Kimiko_Ishizaka/ https://freemusicarchive.org/music/Kimiko_Ishizaka/The_Open_Goldberg_Variations

21m
Feb 08, 2024
Dwa pokolenia rozmawiają o tym, czym jest dziś sztuka… cz. 2 z 4

Ponownie z gośćmi: w dyskusji uczestniczą Anna Gnus (projektowanie graficzne) i Adrian Gnus (IT), przedstawiciele pokolenia Y. Korzystamy z oczywistych przykładów m.in.: Jacek Malczewski, Francis Bacon, Wojciech Fangor, Władysław Hasior, Magdalena Abakanowicz, Katarzyna Kozyra. Sięgam także do: Tadeusz Różewicz, Śmierć w starych dekoracjach (1970) Jacek Breczko, Zanik uczuć metafizycznych jako przyczyna kryzysu kultury (Kultura i Wartości, 2015, nr 1)   Opening/ending: Johann SebastianBach, the Open Goldberg Variations by ⁠Kimiko Ishizaka⁠ https://freemusicarchive.org/music/Kimiko_Ishizaka/ https://freemusicarchive.org/music/Kimiko_Ishizaka/The_Open_Goldberg_Variations

28m
Feb 01, 2024
Dwa pokolenia rozmawiają o tym, czym jest dziś sztuka… cz. 1 z 4

Ponownie z gośćmi: w dyskusji uczestniczą Anna Gnus (projektowanie graficzne) i Adrian Gnus (IT), przedstawiciele pokolenia Y. Korzystamy z oczywistych przykładów m.in.: Jacek Malczewski, Francis Bacon, Wojciech Fangor, Władysław Hasior, Magdalena Abakanowicz, Katarzyna Kozyra. Sięgam także do: Tadeusz Różewicz, Śmierć w starych dekoracjach (1970) Jacek Breczko, Zanik uczuć metafizycznych jako przyczyna kryzysu kultury (Kultura i Wartości, 2015, nr 1)   Opening/ending: Johann SebastianBach, the Open Goldberg Variations by ⁠Kimiko Ishizaka⁠ https://freemusicarchive.org/music/Kimiko_Ishizaka/ https://freemusicarchive.org/music/Kimiko_Ishizaka/The_Open_Goldberg_Variations

28m
Jan 25, 2024
Neil Gaiman i filozofia rollbacku cz. 3 z 3

Uwagi dotyczą kilku opowiadań Neila Gaimana  z tomu „Wybór” (2020). Nie używam w wypowiedzi określenia „rollback” (jako przywracanie stanu – tu: kultury – sprzed określonego przedziału czasowego), jednak zdaje się celnie określać funkcjonowanie kultury w czasach posthumanizmu, w tym także przedstawiane pomysły interpretacyjne tekstów Gaimana. Opening/ending: Johann SebastianBach, the Open Goldberg Variations by ⁠Kimiko Ishizaka⁠ https://freemusicarchive.org/music/Kimiko_Ishizaka/ https://freemusicarchive.org/music/Kimiko_Ishizaka/The_Open_Goldberg_Variations

29m
Jan 18, 2024
Neil Gaiman i filozofia rollbacku cz. 2 z 3

Uwagi dotyczą kilku opowiadań Neila Gaimana  z tomu „Wybór” (2020). Nie używam w wypowiedzi określenia „rollback” (jako przywracanie stanu – tu: kultury – sprzed określonego przedziału czasowego), jednak zdaje się celnie określać funkcjonowanie kultury w czasach posthumanizmu, w tym także przedstawiane pomysły interpretacyjne tekstów Gaimana. Opening/ending: Johann SebastianBach, the Open Goldberg Variations by ⁠Kimiko Ishizaka⁠ https://freemusicarchive.org/music/Kimiko_Ishizaka/ https://freemusicarchive.org/music/Kimiko_Ishizaka/The_Open_Goldberg_Variations

30m
Jan 11, 2024
Neil Gaiman i filozofia rollbacku cz. 1 z 3

Uwagi dotyczą kilku opowiadań Neila Gaimana  z tomu „Wybór” (2020). Nie używam w wypowiedzi określenia „rollback” (jako przywracanie stanu – tu: kultury – sprzed określonego przedziału czasowego), jednak zdaje się celnie określać funkcjonowanie kultury w czasach posthumanizmu, w tym także przedstawiane pomysły interpretacyjne tekstów Gaimana. Opening/ending: Johann SebastianBach, the Open Goldberg Variations by Kimiko Ishizaka https://freemusicarchive.org/music/Kimiko_Ishizaka/ https://freemusicarchive.org/music/Kimiko_Ishizaka/The_Open_Goldberg_Variations

27m
Jan 04, 2024
O K.I. Gałczyńskim, absurdzie, ilustracjach i ukrytych sensach cz. 3 z 3

O Gałczyńskim, a szczególnie o „Młynku do kawy” (1958). Wiersze Gałczyńskiego: ⁠http://www.kigalczynski.pl/wiersze/⁠ http://www.kigalczynski.pl/wiersze/ Teatrzyk Zielona Gęś: http://galczynski.kulturalna.com/s-81.html O edycjach dzieł Gałczyńskiego pisze Olimpia Gogolin („Młynek do kawy” od s. 97): ⁠https://www.sbc.org.pl/Content/126589/PDF/doktorat3499.pdf⁠ https://www.sbc.org.pl/Content/126589/PDF/doktorat3499.pdf Pierwsze wydanie z ilustracjami Stanisława Zamecznika: ⁠https://polona.pl/preview/9349426d-ab13-489b-9be3-104f5549c81e⁠ https://polona.pl/preview/9349426d-ab13-489b-9be3-104f5549c81e Drugie wydanie z ilustracjami Andrzeja Heidricha – przykłady ilustracji: ⁠https://jarmila09.files.wordpress.com/2013/02/mc582ynek-do-kawy_blog.jpg⁠ https://jarmila09.files.wordpress.com/2013/02/mc582ynek-do-kawy_blog.jpg   Opening/ending: Johann Sebastian Bach, the Open Goldberg Variations by ⁠Kimiko Ishizaka⁠ https://freemusicarchive.org/music/Kimiko_Ishizaka/ https://freemusicarchive.org/music/Kimiko_Ishizaka/The_Open_Goldberg_Variations

27m
Dec 28, 2023
O K.I. Gałczyńskim, absurdzie, ilustracjach i ukrytych sensach cz. 2 z 3

O Gałczyńskim, a szczególnie o „Młynku do kawy” (1958). Wiersze Gałczyńskiego: ⁠http://www.kigalczynski.pl/wiersze/⁠ http://www.kigalczynski.pl/wiersze/ Teatrzyk Zielona Gęś: http://galczynski.kulturalna.com/s-81.html O edycjach dzieł Gałczyńskiego pisze Olimpia Gogolin („Młynek do kawy” od s. 97): ⁠https://www.sbc.org.pl/Content/126589/PDF/doktorat3499.pdf⁠ https://www.sbc.org.pl/Content/126589/PDF/doktorat3499.pdf Pierwsze wydanie z ilustracjami Stanisława Zamecznika: ⁠https://polona.pl/preview/9349426d-ab13-489b-9be3-104f5549c81e⁠ https://polona.pl/preview/9349426d-ab13-489b-9be3-104f5549c81e Drugie wydanie z ilustracjami Andrzeja Heidricha – przykłady ilustracji: ⁠https://jarmila09.files.wordpress.com/2013/02/mc582ynek-do-kawy_blog.jpg⁠ https://jarmila09.files.wordpress.com/2013/02/mc582ynek-do-kawy_blog.jpg   Opening/ending: Johann Sebastian Bach, the Open Goldberg Variations by ⁠Kimiko Ishizaka⁠ https://freemusicarchive.org/music/Kimiko_Ishizaka/ https://freemusicarchive.org/music/Kimiko_Ishizaka/The_Open_Goldberg_Variations

29m
Dec 21, 2023
O K.I. Gałczyńskim, absurdzie, ilustracjach i ukrytych sensach cz. 1 z 3

O Gałczyńskim, a szczególnie o „Młynku do kawy” (1958). Wiersze Gałczyńskiego: http://www.kigalczynski.pl/wiersze/ Teatrzyk Zielona Gęś: http://galczynski.kulturalna.com/s-81.html O edycjach dzieł Gałczyńskiego pisze Olimpia Gogolin („Młynek do kawy” od s. 97): https://www.sbc.org.pl/Content/126589/PDF/doktorat3499.pdf Pierwsze wydanie z ilustracjami Stanisława Zamecznika: https://polona.pl/preview/9349426d-ab13-489b-9be3-104f5549c81e Drugie wydanie z ilustracjami Andrzeja Heidricha – przykłady ilustracji: https://jarmila09.files.wordpress.com/2013/02/mc582ynek-do-kawy_blog.jpg   Opening/ending: Johann Sebastian Bach, the Open Goldberg Variations by Kimiko Ishizaka https://freemusicarchive.org/music/Kimiko_Ishizaka/ https://freemusicarchive.org/music/Kimiko_Ishizaka/The_Open_Goldberg_Variations

26m
Dec 14, 2023
Kto zepsuł przełącznik? O brutalizacji języka współczesnego cz. 3 z 3

Nietypowo – z gośćmi: w dyskusji uczestniczą Anna Gnus (projektowanie graficzne) i Adrian Gnus (IT), przedstawiciele pokolenia Y…

32m
Dec 07, 2023
Kto zepsuł przełącznik? O brutalizacji języka współczesnego cz. 2 z 3

Nietypowo – z gośćmi: w dyskusji uczestniczą Anna Gnus (projektowanie graficzne) i Adrian Gnus (IT), przedstawiciele pokolenia Y…

31m
Nov 30, 2023
Kto zepsuł przełącznik? O brutalizacji języka współczesnego cz. 1 z 3

Nietypowo – z gośćmi: w dyskusji uczestniczą Anna Gnus (projektowanie graficzne) i Adrian Gnus (IT), przedstawiciele pokolenia Y…

24m
Nov 23, 2023
O powieści Korczaka - ale czy dla dzieci... cz. 3 z 3

Zapewniam, że nie jest to reklama – o bliskiej premierze filmu dowiedziałem się po nagraniu; zapewne okaże się, że krytykuję ekranizację… Link do pierwszego wydania "Kajtusia czarodzieja": ⁠https://polona.pl/item-view/8c618177-983e-4e73-ac70-6c900f0f56cf?page=2⁠ https://polona.pl/item-view/8c618177-983e-4e73-ac70-6c900f0f56cf?page=2 Link do przykładów ilustracji Gabriela Rechowicza: ⁠https://onebid.pl/pl/ksiazki-i-starodruki-korczak-janusz-kajtus-czarodziej-ilustrowal-g-rechowicz/1761910⁠ https://onebid.pl/pl/ksiazki-i-starodruki-korczak-janusz-kajtus-czarodziej-ilustrowal-g-rechowicz/1761910 W wypowiedzi zmieniam nazwę serii wydawniczej – poprawna nazwa to „Klub siedmiu przygód”. Ceny w Polsce w 1933 roku: 1 kg chleba za 30 groszy, w dobrym lokalu kawa 1zł,  lampka francuskiego koniaku 3zł…

27m
Nov 16, 2023
O powieści Korczaka - ale czy dla dzieci... cz. 2 z 3

Zapewniam, że nie jest to reklama – o bliskiej premierze filmu dowiedziałem się po nagraniu; zapewne okaże się, że krytykuję ekranizację… Link do pierwszego wydania "Kajtusia czarodzieja": ⁠https://polona.pl/item-view/8c618177-983e-4e73-ac70-6c900f0f56cf?page=2⁠ https://polona.pl/item-view/8c618177-983e-4e73-ac70-6c900f0f56cf?page=2 Link do przykładów ilustracji Gabriela Rechowicza: ⁠https://onebid.pl/pl/ksiazki-i-starodruki-korczak-janusz-kajtus-czarodziej-ilustrowal-g-rechowicz/1761910⁠ https://onebid.pl/pl/ksiazki-i-starodruki-korczak-janusz-kajtus-czarodziej-ilustrowal-g-rechowicz/1761910 W wypowiedzi zmieniam nazwę serii wydawniczej – poprawna nazwa to „Klub siedmiu przygód”. Ceny w Polsce w 1933 roku: 1 kg chleba za 30 groszy, w dobrym lokalu kawa 1zł,  lampka francuskiego koniaku 3zł…

25m
Nov 09, 2023
O powieści Korczaka - ale czy dla dzieci... cz. 1 z 3

Zapewniam, że nie jest to reklama – o bliskiej premierze filmu dowiedziałem się po nagraniu; zapewne okaże się, że krytykuję ekranizację… Link do pierwszego wydania "Kajtusia czarodzieja": https://polona.pl/item-view/8c618177-983e-4e73-ac70-6c900f0f56cf?page=2 Link do przykładów ilustracji Gabriela Rechowicza: https://onebid.pl/pl/ksiazki-i-starodruki-korczak-janusz-kajtus-czarodziej-ilustrowal-g-rechowicz/1761910 W wypowiedzi zmieniam nazwę serii wydawniczej – poprawna nazwa to „Klub siedmiu przygód”. Ceny w Polsce w 1933 roku: 1 kg chleba za 30 groszy, w dobrym lokalu kawa 1zł,  lampka francuskiego koniaku 3zł…

28m
Nov 02, 2023
O powieści Szczepana Twardocha Chołod - ale nie tylko... cz. 5 z 5

O powieści Twardocha "Chołod" - a także o jej literackich kontekstach... Szczepan Twardoch: Chołod. Wydawnictwo Literackie, Kraków 2022 Andrzej Hejmej: Skryptoralność. Literatura w dobie spełeczeństwa medialnego. Uniwersitas, Kraków 2022

30m
Oct 26, 2023
O powieści Szczepana Twardocha Chołod - ale nie tylko... cz. 4 z 5

O powieści Twardocha "Chołod" - a także o jej literackich kontekstach... Szczepan Twardoch: Chołod. Wydawnictwo Literackie, Kraków 2022 Andrzej Hejmej: Skryptoralność. Literatura w dobie spełeczeństwa medialnego. Uniwersitas, Kraków 2022

31m
Oct 19, 2023
O powieści Szczepana Twardocha Chołod - ale nie tylko... cz. 3 z 5

O powieści Twardocha "Chołod" - a także o jej literackich kontekstach... Szczepan Twardoch: Chołod. Wydawnictwo Literackie, Kraków 2022

26m
Oct 12, 2023
O powieści Szczepana Twardocha Chołod - ale nie tylko... cz. 2 z 5

W tym odcinku o powieści Twardocha "Chołod" - a także o jej literackich kontekstach... Szczepan Twardoch: Chołod. Wydawnictwo Literackie, Kraków 2022

37m
Oct 05, 2023
O powieści Szczepana Twardocha Chołod - ale nie tylko... cz. 1 z 5

W tym odcinku o powieści Twardocha "Chołod" - a także o jej literackich kontekstach... Szczepan Twardoch: Chołod. Wydawnictwo Literackie, Kraków 2022

27m
Sep 28, 2023
Archiwum Ringelbluma cz 6 z 6

Uwagi dotyczące jednej z najważniejszych publikacji ostatnich lat: wydania w serii Biblioteki Narodowej fragmentów Konspiracyjnego (Podziemnego) Archiwum Getta Warszawy, którego twórcą jest Emanuel Ringelblum... . Wstęp: Jacek Leociak, opracowanie: Marta Janczewska, Jacek Leociak. Biblioteka Narodowa nr 334, seria I. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 2020. Andrzej Juchniewicz, ArtPapier nr 2, 2017.Dostęp: http://artpapier.com/index.php?page=artykul&wydanie=317&artykul=5930 http://artpapier.com/index.php?page=artykul&wydanie=317&artykul=5930 Helena Datner, W: Zagłada Żydów. Studia i Materiały, R. 2020, nr 16 Janusz Korczak, . Warszawa 1938

28m
Sep 21, 2023
Archiwum Ringelbluma cz 5 z 6

Uwagi dotyczące jednej z najważniejszych publikacji ostatnich lat: wydania w serii Biblioteki Narodowej fragmentów Konspiracyjnego (Podziemnego) Archiwum Getta Warszawy, którego twórcą jest Emanuel Ringelblum... . Wstęp: Jacek Leociak, opracowanie: Marta Janczewska, Jacek Leociak. Biblioteka Narodowa nr 334, seria I. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 2020. Andrzej Juchniewicz, ArtPapier nr 2, 2017.Dostęp: http://artpapier.com/index.php?page=artykul&wydanie=317&artykul=5930 http://artpapier.com/index.php?page=artykul&wydanie=317&artykul=5930 Helena Datner, W: Zagłada Żydów. Studia i Materiały, R. 2020, nr 16

36m
Sep 14, 2023
Archiwum Ringelbluma cz 4 z 6

Uwagi dotyczące jednej z najważniejszych publikacji ostatnich lat: wydania w serii Biblioteki Narodowej fragmentów Konspiracyjnego (Podziemnego) Archiwum Getta Warszawy, którego twórcą jest Emanuel Ringelblum... . Wstęp: Jacek Leociak, opracowanie: Marta Janczewska, Jacek Leociak. Biblioteka Narodowa nr 334, seria I. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 2020. Andrzej Juchniewicz, (Nie)wyczerpane źródło traumy. ArtPapier nr 2, 2017.Dostęp: http://artpapier.com/index.php?page=artykul&wydanie=317&artykul=5930 http://artpapier.com/index.php?page=artykul&wydanie=317&artykul=5930 Helena Datner, W: Zagłada Żydów. Studia i Materiały, R. 2020, nr 16

23m
Sep 07, 2023