AI MUA XE RÁC
(AI ĐÃ ĐẶT MUA XE PHÂN NÀY)
Nguyên tác: “Who ordered this truckload of dung”
Tác Giả: Ajahn Brahm | Thích Trí Siêu chuyển ngữ
Ai Mua Xe Rác được Thượng tọa Thích Trí Siêu dịch thoát nghĩa từ tựa đề tiếng Anh “Who ordered this truckload of dung” của Hòa thượng Ajahn Brahm. Dịch sát nghĩa, tựa đề nguyên tác có thể chuyển ngữ trong tiếng Việt là “ai đã đặt mua xe phân này”.
Dùng ẩn dụ xe chở phân, Ajahn Brahm đã kể 54 câu chuyện thiền theo phong cách “góp nhặt cát đá” biến chúng trở thành các giai thoại thiền có giá trị giáo dục ý nhị va sâu sắc. Bằng tài diễn đạt khéo léo, các câu chuyện đời thường ở phương Tây, dưới lăng kính thiền học ứng dụng, Ajahn Brahm đã hiến tặng cho đọc giả những câu chuyện triết lý, mà càng nghiền ngẫm, chúng ta không khỏi thán phục tác giả đã có tài biến hóa “cái khác thường” từ những “cái bình thường”.
Các câu chuyện trong cuốn sách này có thể chia làm ba nhóm: (1) Lấy con vật làm ẩn dụ, (2) lấy sự vật làm ẩn dụ, (3) lấy con người làm đối tượng phân tích.
Các câu chuyện ẩn dụ về con vật như con bò khóc, con rắn ác, con rùa nói nhiều, con dòi và đống phân… chứa đựng các triết lý mà thông qua việc phân tích nội hàm của ẩn dụ, chúng rút ra được nhiều bài học có khả năng kết thúc khổ đau. Các ẩn dụ liên hệ đến sự vật như đống phân bò, hay là thùng rác, đá quý, cái búa… có khi mang tính châm biếm ý nhị, có khi dạy đời sâu sắc, cung ứng cho người đọc các kỹ năng sống và ứng xử thông minh trong đời để khỏi rơi vào tình huống khổ đau hay dở khóc dở cười. Các câu chuyện liên hệ trực tiếp đến con người rất đa dạng và chiếm đại đa số như những kẻ tội phạm, đứa bé trong siêu thị, bà nói gà ông nói vịt, đổ lỗi kẻ khác… bắt đầu từ các câu chuyện có thật trong xã hộiphương Tây, được sử dụng như các phương châm hóa giải nghiệp chướng và bất hạnh. Dù dưới hình thức ngụ ngôn hay các câu chuyện triết lý, tác phẩm Ai Mua Xe Rác được xem như túi khôn nhà thiền, mà người sở hữu nó nếu ứng dụng đúng tình huống có khả năng giải quyết các vấn nạn cá nhân, gia đình và xã hội.
Cái hay của Ajahn Brahm qua tác phẩm này là giới thiệu Phật giáo bằng các câu chuyện bình dị, khích lệ ứng dụng triết lý Phật giáo từ những cái bình thường, trên nền tảng đó nỗ lực xây dựng hạnh phúc bây giờ và tại đây.
Đọc Ai Mua Xe Rác như những câu chuyện cười, người đọc sẽ có những nụ cười ý nhị. Đọc tác phẩmnày bằng tâm của người ứng dụng Phật pháp, các câu chuyện bình dị sẽ trở nên triết lý. Bằng nhãn quan tiếu lâm và triết lý, các câu chuyện chứa đầy uẩn khúc, oan trái, nghịch cảnh, nước mắt khổ đau… người thưởng nghiệm sẽ trở nên minh triết và thông thái trong cuộc sống.
