Marje Gündem
About
Available on
Community
60 episodes
Bu hafta Rusya'da rejimin Ukrayna'yı işgal kararını almasında rol oynayan tek sesliliğin nasıl bir arkaplani olduğunu ve özellikle başındaki eleştirel seslerin susturulmasinin bugüne olan etkilerini tartıştık. Bu bölümde refere ettiğimiz bir seri makalesi ile konuyu detaylı olarak inceleyen Ümit Kıvanç'in Gazete Duvar'da yayınlanan makalelerini okumanızı tavsiye ederiz. https://www.gazeteduvar.com.tr/gazeteciler-icin-rusya-bir-kiyma-makinesi-1-makale-1558057 https://www.gazeteduvar.com.tr/kiyma-makinesi-2-cehennemde-gezinti-makale-1558243 https://www.gazeteduvar.com.tr/kiyma-makinesi-3-2018e-kadar-makale-1558434
Bu hafta Rusya'nın Ukrayna'yı işgal girişiminin küresel etkilerinin yanında, Kafkasya'ya olası etkilerine dair bir projeksiyon yapmaya çalıştık.
Bu bölümde, Rusya'nın Ukrayna'da iki bölgenin bağımsızlığını tanımasını, küresel güçlerin Ukrayna üzerinden birbirleri ile çatışmalarını ve bölgeye yansımalarını tartıştık.
Bu hafta Marje Gündem'de Boğaziçi Üniversitesi’ndeki rektör protestolarında gözaltına alınarak haklarında dava açılan ve bir süre tutuklu kaldıktan sonra tahliye edilen öğrencilerden Perit Özen ile hem içesinde olduğu süreci ve Boğaziçi protestolarını hem de bu gelişmelere Çerkeslerin bakış acısını konuştuk.
Bu hafta Suriye Çerkeslerini, kendisi de Suriye'den gelip Türkiye'ye yerleşmiş genç bir Çerkes olan Perit Cimuk ile birlikte konuşacağız.
Bu bölümde Kazakistan'daki halk hareketleri ve sonrasındaki gelişmeler ile bunların bölgeye yansımalarını konuştuk.
Marje Gündem'de bu hafta Ürdün Çerkeslerini konu aldık. Yakın zamanda Ürdün'e seyahat ederek oradaki Çerkes örgütleriyle de irtibat kuran, kendisi de Ürdün'de yetişen, Ankara Çerkes Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Bislan Jalouqa bize Ürdün'deki Çerkeslerin örgütlülük tarihini ve güncel durumlarını değerlendirirken Türkiye Çerkesleri ile Ürdün Çerkesleri arasındaki ilişkilerin durumunu ve önemini yorumlamaya çalıştık.
Bu hafta Ramzan Kadirov'un Türkiye'de kurulan bir parka rahmetli Dudayev'in isminin verilmesine verdiği tepki ile başlayan tartışmaları farklı boyutlarıyla ele aldık. Çerkesler özelinde, diasporanın Çeçenistan'da olan bitenden kendilerini soyutlamaları mümkün mü? Bilgiyi üreten ve yorumlayan bir özne haline gelmeden Çerkes veya Çeçen Diasporasının bir politik çizgisi olabilir mi? Iktidarların yedeğinde bir toplum, günceli ve geleceği dogru yorumlayabilir mi?
Bu hafta Rusya'da son günlerde gündem olan biri sinemacı biri gazeteci iki önemli toplumsal figür üzerinden Rusya'da ifade ve basın özgürlüğünün durumunu konuştuk.
Bu hafta Marje Gündem, Türkiye siyasetinde güncel bir tartışma konusunu ele alıyor "Çerkesler helalleşmenin neresinde?"
28 Kasımda Alman kamu medya kuruluşu Deutsche Welle'nin yayınladığı haber-belgesel çevresinde yapılan tartışmaları konu aldığımız bu yayında hem Türkiye'deki bazı devlet görevlilerinin ve sivil aktörlerin hem de Çerkes camiasının bahsi geçen habere tepkilerini gündeme aldık.
Bu bölümde 21 Mayıs 1864 Çerkes soykırımının 157. yılında başında ve Çerkes kurumlarında bu konuyla ilgili çıkan mesajlar, bildiriler ve yayınları değerlendirdik.
Bu hafta konuğumuz Dr. Zeynel Besleney ile birlikte 21 Mayıs Çerkes soykırımı'nin Çerkes kimliği bağlamında önemini, soykırım söyleminin Çerkes siyasetindeki yerini, Çerkeslerin taleplerini, gelecek perspektiflerini söylemlerine nasıl taşıyacaklarını ve bu taleplerin muhataplarıyla ilişkilerin nasıl kurulması gerektiğini değerlendirdik.
Marje Gündem'in bu bölümünde 25 Nisan Çerkes Bayrağı Günü ve 24 Nisan Ermeni Soykırımı gününü hem tarihsel referansları ile hem de güncel siyasi tartışmaları ile ele aldık. Bu bölümde bahsini ettiğimiz makalelerin linklerini de aşağıda bulabilirsiniz. http://www.gusips.net/analysis/interview/6204-nicolas-tavitian-ermenilerin-cerkeslere-dair-olumlu-fikirleri-yoktur.html http://www.gusips.net/analysis/interview/6305-ugur-umit-ungor-ile-soylesi.html
Bu hafta eleştirel tarih okumalarının toplumun geleceği için önemi, tarihsel arşivcilik ve yeni çıkacak kitabı hakkında konuğumuz Cem Kumuk ile beraber konuştuk.
Marje Gündem'de bu hafta Ubıh dilinin son temsilcisi Tevfik Esenç'in torunları Burcu Esenç ve Burak Esenç ile yönetmenliğini Burcu Esenç'in yaptığı "Bir Rüya Gördüm, Anlatsam da Anlamazsınız" isimli belgeseli ve dedelerinin izlerinden çıktıkları yolculuğu konuştuk.
Bu hafta Türkiye'deki yoğun gündemi yorumladık: Nedim Şener'in açıklamalarıyla gündeme gelen Ethem mevzusu ve Çerkes sivil toplumunun tepkileri; Andımız; Ömer Faruk Gergerlioğlu'nun başına gelenler; Türkiye'nin Istanbul Sözleşmesinden çekilmesi.
Bu haftaki konuğumuz Dzapsh Furkan ile Rusya'da İnsan Hakları mücadelesi, yeni yönetmeliklerle "yabancı ajan ilan edilen aktivistler, Kafkasya'daki insan hakları sorunları ve Martin Koshesoko davasında yerel mahkemede tarafından verilen kararı yorumladık.
Bu hafta konuğumuz Abidin Inci ile 15 ve 16. YY'daki Çerkesya ile Osmanlı Devleti arasindakileri ilişkileri, Kırım Hanlığının bu ilişkilerdeki kilit rolünü ve bir ticari meta olarak köleliği konuştuk.
Bu hafta Marje Gündem'de, 21 Şubat Uluslararası Anadil Günü vesilesiyle Çerkesce'nin diaspora ve anavatandaki durumunu, dilsel soykırım kavramını, Çerkesce'nin geleceğini, Ohio Üniversitesi’nde Uygulamalı Dilbilim alanında Doktora çalışmalarını sürdüren Emre Başok ile beraber tartıştık.
Tokat Erbaa'daki Çerkes/Abaza köylerinin yakınında yapılan altın arama faaliyetlerine karşı mücadele yürüten Çerkezfindicak Köyü Çevre ve Doğa Koruma Derneği'nden Ahmet Kesgin ile köylerini ve çevreyi korumak adına yürüttükleri mücadeleyi konuştuk. https://www.cerkezfindicakdokder.com/
Bu hafta bir grup Çerkes'in Navalyn'e hitaben yazdıkları açık mektubu ve ona gelen tepkileri değerlendirdik. Bu mektubu ve mektuba konu olan, Gelencik'te (Hılıjıy) inşaa edilen sarayla ilgili 2011'de yayınlanan makaleyi ekteki linklerde bulabilsiniz. http://justicefornorthcaucasus.info/?p=1251682941#more-1251682941 https://www.kavkaz-uzel.eu/articles/359349/ https://www.kavkazr.com/a/31077508.html?fbclid=IwAR19EHkprELGMZLef4k4HUxyBuLypHPdzAtbLe1te3FQtOzzUterir9w61Y http://www.circassianews.com/2011/01/20/%d8%b5%d9%88%d8%b1-%d9%84%d9%82%d8%b5%d8%b1-%d8%b1%d8%a6%d9%8a%d8%b3-%d8%a7%d9%84%d9%88%d8%b2%d8%b1%d8%a7%d8%a1-%d8%a7%d9%84%d8%b1%d9%88%d8%b3%d9%8a-%d9%81%d9%84%d8%a7%d8%af%d9%8a%d9%85%d9%8a%d8%b1/
Tiflis merkezli Rondeli isimli Think-Tank kuruluşunun organize ettiği bir toplantıda konuşulan konuları irdeledigimiz bu bölümde Çerkeslerin Gürcü örgütleriyle ilişkilerini, bu ilişkilerin format ve baglaminin nasıl olması gerektiğini ve bu ilişkideki Abhazya faktörünü tartıştık.
Bu hafta Rus muhalif lider Alexei Navalyn'nin Moskova'ya dönüşünde tutuklanmasının ardından gelişen protesto olaylarını, Navalyn'nin siyasi duruşunu ve tarihi Çerkesya'da Putin'in inşa ettirdiği iddia edilen saraya kadar varan yolsuzluk iddialarını ele aldık.
Bu hafta konuğumuz Erdoğan Boz ile kültür, gelenek, görenek (Xabze), toplumda hiyerarşik yapılar gibi konularını ele alırken Çerkeslerin güncel tartışmalarına da değindik.
Bu hafta, Laz Enstitüsü ve İstanbul Kafkas Kültür Derneği’nin girişimi ile yürütülen Laz-Çerkes Sivil Toplum Ağı projesini IKKD'den Prof. Dr. Ümit Dinçer ve Laz Enstitüsü'nden Ismail Bucaklişi ile konuştuk.
Marje Gündem'de bu hafta Almastı - Çerkes Kadın Hareketi'ni konuk ettik. Almastı'dan Janset Şahin ve Şeyma Ğonejiko ile beraber hareketin ortaya çıkış saiklerini, Çerkeslerde kadınına biçilen toplumsal rolü, mitlestirilen Çerkes kadın figürünü, Çerkes kadınının yaşadığı sorunların nasıl konuşulamaz hale getirildiğini ve Almastı'ya gelen olumlu ve olumsuz tepkileri konuştuk.
Bu hafta Marje Gündem'de konuğumuz Mutlu Akkaya ile son dönemde ortaya çıkan yeni belgeler ışığında KAFFED - DÇB ilişkilerini ve KAFFED Değişim Hareketi'nin getirmek istediği değişim üzerine konuştuk.
Bu hafta konuğumuz Dr. Caner Yelbaşı ile İletişim Yayınları'ndan çıkan kitabı üzerine konuştuk. Bu programda, Osmanlı İmparatorluğunun son döneminde Çerkeslerin Istanbul ve Ankara arasındaki iç savaşta her iki tarafta da konumlanmalarını, erken Cumhuriyet döneminde rejiminin Çerkesler ile ilgili algısını irdelerken bir çok öne çıkan konunun bugün hem resmi tarih tezlerinde hem de Çerkes popüler tarih anlatısında nasıl çarpıtıldığını ortaya koymaya çalıştık.
Bu hafta Marje Gündem'de Kafkasya'da ortaya çıkmış ve diasporaya sirayet etmiş olan Çerkes Milliyetçiliğini bir ideoloji olarak ele alırken, Çerkes sivil toplumunun milliyetçi reflekslerine de değindik.
