Eureka
About
Available on
Community
844 episodes
"Testimonium Flavianum", czyli słynny passus w dziele żydowskiego historyka Józefa Flawiusza to najwcześniejsze pozachrześcijańskie odniesienie do historyczności Chrystusa. Fragment ten znalazł się w pracy Flawiusza "Dawne dzieje Izraela", która powstała w latach 90. I wieku n.e. Wspominana jest tam działalność Jezusa i okoliczności jego śmierci.
Szczęście dla każdego człowieka oznacza coś innego. Czy więc można naukowo je zbadać, zmierzyć i opracować technikę jego osiągania? Zadania tego podjęli się naukowcy z Uniwersytetu Bristolskiego w Wielkiej Brytanii.
"Wydarzenie Historyczne Roku" to konkurs, którego celem jest uhonorowanie organizatorów, twórców oraz inicjatorów najciekawszych przedsięwzięć historycznych realizowanych w roku minionym. Projekty można zgłaszać do 24 kwietnia. Patronem medialnym wydarzenia jest Polskie Radio.
"Wydarzenie Historyczne Roku" to konkurs, którego celem jest uhonorowanie organizatorów, twórców oraz inicjatorów najciekawszych przedsięwzięć historycznych realizowanych w roku minionym. Projekty można zgłaszać do 24 kwietnia. Patronem medialnym wydarzenia jest Polskie Radio.
- W tak starej chorobie, jak gruźlica, postęp technologiczny ma istotne znaczenie - powiedział w audycji "Eureka" dr n. med. Adam Nowiński.
W erze cyfrowej, gdy technologia deepfake staje się coraz bardziej zaawansowana, naukowcy podejmują wyzwanie stworzenia metod, które pomogą odróżnić prawdziwe treści od manipulowanych. Na Politechnice Gdańskiej realizowany jest projekt badawczy, który może mieć ogromne znaczenie w walce z dezinformacją.
428 lat temu, w marcu 1596 roku, król Zygmunt III Waza zadecydował o przeniesieniu stolicy z Krakowa do Warszawy. Ponieważ postanowienie władcy nie zostało poparte żadnym aktem prawnym, przez kolejne stulecia to Kraków wciąż pozostawał oficjalnym miastem stołecznym Rzeczypospolitej. Warszawa natomiast określana była mianem "Miasta Rezydencjonalnego Jego Królewskiej Mości".
- Wraz z instrumentami robotycznymi dokonał się przełom. Ta precyzja, kontrola w czasie rzeczywistym jest niesamowita. Chcielibyśmy wspomóc rękę chirurga - powiedział w audycji "Eureka" prof. Maciej Wojtkowski.
Wybuch Wezuwiusza w 79 roku zniszczył trzy italskie miasta położone u jego stóp: Pompeje, Stabie i Herkulanum. Pyły gorących popiołów nie tylko uśmierciły mieszkańców, ale też skryły pod grubą warstwą cały ich dobytek. Dzięki sztucznej inteligencji odczytano 100 słów ze zwęglonego zwoju papirusowego z Herkulanum.
Obecnie najpopularniejszą metodą przywracania słuchu jest implantacja, czyli wszczepienie pacjentowi implantu ślimakowego. Pojawiają się jednak nowe pomysły, nowe metody. Jakie?
Opublikowane wyniki projektu badawczego EduNav wykazują, że blisko 44 proc. badanych uczniów szkół podstawowych, którzy natrafią na trudności podczas rozwiązywania zadania matematycznego, nie podejmuje samodzielnej próby pokonania problemu. Jakie są konsekwencje takiego lęku przed matematyką w procesie edukacji, a potem w dorosłym życiu?
Pięciometrowe sanie, skuter śnieżny, a nawet helikopter, znajdują się wśród eksponatów Muzeum Badań Polarnych, które otwarto w zeszłym miesiącu w Puławach.
Mózg to kwintesencja naszego człowieczeństwa. Waży około 1,5 kilograma i składa się ze 100 miliardów komórek nerwowych. W związku z przypadającym 18 marca Międzynarodowym Dniem Mózgu przyjrzeliśmy się bliżej temu organowi.
Anestezjologia to nie tylko, jak się powszechnie uważa, przeprowadzanie znieczulenia, lecz także przygotowywanie chorego do operacji, prowadzenie oddziałów intensywnej terapii i odpowiedzialna praca w oddziałach ratunkowych, gdzie lekarza wspiera najnowsza technologia i wysoko zautomatyzowana aparatura.
"Poznaj swoją mała Ojczyznę" to autorski, interdyscyplinarny projekt, który łączy elementy: edukacyjne, naukowe, krajoznawcze i zdrowotne. - Trafiłem na wiele ciekawych tropów, które staram się wykorzystywać i łączyć - mówi w Programie 1 Polskiego Radia Paweł Łęczuk. Na czym polega ten projekt?
W Gwatemali, na stanowisku Chochkitam, odkryto komorę grobową majańskiego władcy, a w niej jadeitową maskę pośmiertną datowaną na 350 rok n.e. Zielony jadeit uważany jest za "złoto" Majów. Z tego kamienia wyrabiano ozdoby, biżuterię i właśnie niezwykle cenne rytualne maski.
Czasami znaleziska archeologiczne wprawiają w prawdziwą konsternację. W Egipcie, nad Morzem Czerwonym, na stanowisku Berenike, z piasków pustyni niespodziewanie wyłonił się prawie metrowej wysokości posąg Buddy.
Po wielu latach, i dzięki korzystnemu zbiegowi okoliczności, naukowcom z Polski, Francji i Szwajcarii udało się zrekonstruować wygląd niezwykle zagadkowej ryby pancernej sprzed 375 mln lat.
- Soczewki ortokorekcyjne są to soczewki kontaktowe, które nosimy tylko w nocy, tylko w nich śpimy. Od ponad 10 lat pojawiają się badania, z których wynika, że ortokorekcja powstrzymuje rozwój krótkowzroczności u młodych osób - powiedział w audycji "Eureka" Piotr Toczołowski, optometrysta kliniczny.
Jaka jest przyszłość naszego gatunku w kontekście tego, co się dzieje obecnie i będzie się działo w kolejnych dziesięcioleciach? Czy ludzkość jest skazana na zagładę?
- Problem odchodzenia od szczepień, szczególnie tych obowiązkowych, istniał już od bardzo dawna. Według statystyk z roku na rok przybywało osób uchylających się od szczepień. COVID-19 spowodował, że to zjawisko znacząco przyspieszyło - mówi w Programie 1 Polskiego Radia prof. Filip Raciborski z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Czym to jest spowodowane?
Dzikie zwierzęta nie są zjawiskiem charakterystycznym jedynie dla odległych leśnych zakamarków. Łosie, jeże, dziki, a nawet wilki, coraz częściej pojawiają się w miastach. Jak zachować się w sytuacji nieplanowanego spotkania?
Dzikie zwierzęta nie są zjawiskiem charakterystycznym jedynie dla odległych leśnych zakamarków. Łosie, jeże, dziki, a nawet wilki coraz częściej pojawiają się w miastach. Jak zachować się w sytuacji nieplanowanego spotkania?
Chrzest Pomorza Zachodniego to misja, której 900 lat temu podjął się biskup bamberski Otton zwany również "Apostołem Pomorza". Cały proces zajął niecały rok.
Znamy wyniki badania ankietowego pt. "Jakie są współczesne Polki". Tuż przed świętem kobiet rozmawialiśmy o tym, jak wzorce wychowania i edukacji oraz wpływ mediów społecznościowych kształtują wizerunki młodych pań.
Amerykańscy naukowcy odkryli trzy nowe księżyce w Układzie Słonecznym. Dwa krążą wokół Neptuna, jeden porusza się wokół Urana. Liczba znanych naturalnych satelitów Neptuna wzrosła więc do 16, a Urana - do 28.
Jak prawidłowo wykonywać ćwiczenia oddechowe i na czym polega gimnastyka narządów mowy? Które łamańce językowe są najciekawsze i jakie są najpopularniejsze mity związane z logopedią? O tym w "Eurece" rozmawialiśmy z dr hab. Olgą Jauer-Niworowską, kierowniczką Zakładu Logopedii i Emisji Głosu na Wydziale Polonistyki UW.
Polskie badania dotyczące żelaza zostały zauważone na całym świecie. - Skupiliśmy się na białkach, które mogą uczestniczyć w wyczuwaniu poziomu żelaza - mówi w Programie 1 Polskiego Radia dr Katarzyna Mleczko-Sanecka, koordynatorka projektu badawczego. Z czym wiąże się niedobór lub nadmiar żelaza w organizmie?
Jak opiekować się pacjentem, gdy choroba odebrała mu możliwości komunikacji z otoczeniem? Okazuje się, że z pomocą przychodzi sztuczna inteligencja. Jak to działa w praktyce?
Ogród Botaniczny Uniwersytetu Warszawskiego kryje prawdziwe, roślinne skarby. - W Ogrodzie znajdziemy mnóstwo roślin, które występują na Mazowszu i na Nizinie Środkowopolskiej - mówi w Programie 1 Polskiego Radia prof. Michał Zych, dyrektor Ogrodu Botanicznego UW.
