Açık Bilinç
About
Available on
Community
545 episodes
Nöroçeşitlilik nedir? Psikiyatri niçin nöroçeşitlilik ile ilgilenir? Nöroçeşitlilik kavramı ne sebeple doğdu, bu konuya nasıl yaklaşmak gerekir? Psikiyatrist Prof. Yankı Yazgan ile konuşuyoruz.
Türkiye'de kadın hareketi nasıl doğdu, hangi yollardan geçti, ne gibi zorluklarla mücadele etti, bugünkü durum ne? 8 Mart Dünya Kadınlar Günü'ne atıfla yazar ve aktivist Ceylan Orhun anlatıyor.
Darwin'in 1859'da yayımladığı Türlerin Kökeni'nden bu yana geçen 165 yılda evrim kuramında neler değişti? Evrimsel yaklaşımın bugün biyolojideki yeri ne? Evrim kuramı serisinin son bölümünde, biyolog ve kuşbilimci Prof. Utku Perktaş anlatıyor.
Evrim kuramı ülkemiz müfredatında nasıl bir yere sahip? Biyoloji, evrim kuramı olmadan eksik kalıyor. Peki evrimsel biyolojiyi kim nereden öğrenebilir? Prof. Mehmet Somel ve Doğa Köm anlatıyor.
İnsanlar hangi aşamalardan geçerek evrimleşti? Çocukluk ve yaşlılık dönemleri evrimsel açıdan nasıl incelenebilir? Evrim kuramının 'Fiziksel Antropoloji'ye katkısını Prof. İzzet Duyar anlatıyor.
Primatoloji nedir, primatlar kimlerdir? Primatolojinin evrim kuramı açısından önemi nedir? Primatları tehdit eden unsurlar neler, bizler bu konuda ne yapabiliriz? Tüm bunları konuğumuz müzisyen ve primatolog Aslıhan Niksarlı ile konuşuyoruz.
'Evrimci/genetik algoritmalar' nedir? Hesaplama bilimleri evrim kuramına nasıl katkıda bulunur? Bilgisayar simülasyonlarının biyolojideki rolü. Evrim Ağacı sitesinin baş editörü Çağrı Mert Bakırcı anlatıyor.
'Sosyal Darwinizm' nedir? Darwin bir sosyal Darwinci miydi? Irkçılık, evrim kuramından mı kaynaklandı? Sosyal Darwincilikle Sosyobiyoloji arasındaki ilişki nedir? Konuğumuz bilim tarihçisi ve felsefecisi Prof. Cem Kamözüt anlatıyor.
'Radyokarbon tarihlemesi' nedir? Canlı veya cansız herhangi bir nesnenin kaç yaşında olduğu nasıl belirlenir? Bulgular güvenilir mi? Yerbilimleri evrimci biyolojiyi nasıl destekledi? İstanbul Teknik Üniversitesi'nden Prof. Nüzhet Dalfes anlatıyor.
Evrim kuramına dair en kritik sorular neler? Ara formlar nedir, var mıdır? Evrim karşıtı biyologlar olabilir mi? Evrim kuramı nasıl öğretilmeli? Biyolog Prof. Ergi Deniz Özsoy anlatıyor.
Parazitler ve virüsler gibi küçük canlıların evrimi, insan evrimiyle nasıl bağlantılı? Pandemi ve Covid aşılarının bulunması sürecinde evrim kuramı ne rol oynadı? Prof. Erol Eroğlu anlatıyor.
2024'e girerken en çok hangi 'yeni yıl kararları' öne çıkmış? Daha önceki yıllara göre bir fark var mı? Bu kararlar ortalama kaç ay sürüyor, nüfusun yüzde kaçı bütün yıl kararlarını uyguluyor? Yılbaşına özel olarak bu konu hakkında konuşuyoruz.
Evrim kuramının yaratıcısı olarak bilinen Charles Darwin nerede yaşadı, nasıl bir hayat sürdü? Darwin'in 19. yüzyıl evinden ve yaşamından neler öğrenebiliriz? Antroposen Sohbetler programını hazırlayıp sunan Hacettepe Üniversitesi'nden biyolog Prof. Utku Perktaş anlatıyor.
'Maymun'dan mı geliyoruz? Ara formlar nerede? Evrimciler Tanrı inancını yadsıyorlar mı? Dr. Kahraman İpekdal anlatıyor.
Evrim kuramı hakkında en temel 'doğru sanılan yanlışlar' neler? Biyolojiden teolojiye uzanan geniş yelpazede, evrim kuramı en çok nelerle suçlanıyor, niçin? Hacettepe Üniversitesi'nden evrimci biyolog Dr. Kahraman İpekdal ile konuşuyoruz.
Ülkemizde evrim kuramı tartışmaları ne durumda? Doğru sanılan temel yanlışlar neler? 'Ara form' nedir, insanların ara formu var mı? Darwin, sosyal Darwinci miydi?
Geçmişte insanlar daha iyi, nazik, yardımcıydı ama son yıllarda genç kuşak bu değerleri kaybediyor diye düşünüyor musunuz? Ahlaki bir çöküş mü var? En önemlisi, değişen dünya mı, yoksa sizin dünya görüşünüz mü? Bu soruya nasıl cevap verebiliriz?
Göç çalışmaları son onyıllarda nasıl değişti? Türkiye, dünyanın çok göç alan/veren ülkelerine oranla nerede? Göçler ülkenin demografisini nasıl değiştirebilir? Koç Üniversitesi'nden Prof. Ahmet İçduygu anlatıyor.
Doğum turizmi nedir, ülkemizde ne kadar yaygın? Türkiye'de kimler ABD pasaportu almaya çalışıyor, niçin? ABD pasaportu sahibi olmak, Türkiye'de ne anlama geliyor? Prof. Özlem Altan-Olcay, meslektaşı Prof. Evren Balta ile yazdıkları kitapları hakkında konuşuyorlar.
Osmanlı İmparatorluğu'nun kuruluşunda ve sonra da çöküşünde rol oynayan göçler ne şekilde farklıydı? İbn Haldun'dan Ziya Gökalp'e sosyologların aşiretler üzerine düşünceleri. Göç hareketleri Türkiye'nin geleceğini nasıl şekillendirecek? Prof. Reşat Kasaba anlatıyor.
Özgür irade nedir? Felsefe ve Nörobilim ne diyor? Özgür irade ile bu konudaki inanç arasında ne fark var? Özgür irademiz var derken olmadığına karar versek, hayatımızı nasıl değiştirirdik?
Doğada çeşitlilik niye var? Adaptasyon ile eksaptasyon arasındaki fark ne? İnsan türünün evriminde ön-adaptasyon ve amilaz geninin önemi. Biyolojinin geleceği parlak mı? Biyolog/antropolog Prof. Ömer Gökçümen anlatıyor.
30 bin+ yıl öncesinin mağara resimleri, sanatın doğuşu hakkında ne söylüyor? Bunlar tesadüfi karalamalar mı, kutsal bir anlamları mı var? Arkeoloji ve nörobilim birbirini aydınlatabilir mi?
'Bilinç savaşları'nda son durum ne? Bir grup bilim insanı bir bilinç kuramını niçin sahte bilim olarak niteliyor? Bilimde tezler hangi kıstaslara göre değerlendiriliyor?
Bilimde sahteciliğin nedenleri ne kadar kültürel? Nerede ne kadar cezalandırılıyor, ne zaman üstü kapatılıyor? Sahtecilik türlerindeki farklar. İstenmeyen veriyi çöpe atmak, sahtecilik mi?
Bilim etiği nasıl sağlanır? Bilim tarihinde hangi sahtekarlıklar öne çıkıyor? Kültürel kodlarla bir ilgisi var mı? Prof. Selim Badur ve Doç. Fatih Artvinli ile konuşuyoruz.
Bilim tarihinin en ilginç tuhaflıkları ve sahtecilikleri neler? Bilimde yapılan sahtekarlıklar ne derecede yaygın, niçin? İntihal ve sahteciliğin önüne nasıl geçilebilir? Konuğumuz Prof. Selim Badur örneklerle anlatıyor.
"Pan-psişizm" görüşü Felsefe'de nasıl savunulabilir? Mikro / Kozmik psişizm ayrımı nedir? Materyalizm ile Dualizm dışında bilince dair alternatif bir açıklama sunuyor mu? Bilkent Universitesi'nden felsefeci Dr. Tufan Kıymaz ile konuşuyoruz.
"Animizm" nedir, "Pan-psişizm" ile aynı kavram mıdır? Animizmin ekoloji hareketindeki yeri; savunulacak ve karşı çıkılacak yönleri. Biraz da hayvanlarda bilinç ve "estetik tercih"...
