Thiên Nhiên
About
Available on
Community
92 episodes
Trong tập podcast này, chúng ta sẽ cập nhật thông tin từ một số nghiên cứu sử dụng công nghệ viễn thám kết hợp với Hệ thống thông tin địa lý (GIS) để theo dõi và phân tích sự thay đổi trong sử dụng đất và lớp phủ đất (LULC) tại nhiều nơi trên thế giới. Những nghiên cứu này làm nổi bật các xu hướng như mất rừng, gia tăng diện tích đất xây dựng và đất nông nghiệp – vốn là hệ quả của các hoạt động do con người gây ra như khai thác gỗ, sản xuất nông nghiệp và đô thị hóa. Các tác giả nhấn mạnh tầm quan trọng của dữ liệu lịch sử – bao gồm bản đồ và ảnh vệ tinh – trong việc hiểu rõ các xu hướng thay đổi LULC theo thời gian. Thông tin thu được từ đó đóng vai trò thiết yếu trong quản lý tài nguyên, hoạch định chính sách và đánh giá tính bền vững của phát triển. Bên cạnh đó, một nghiên cứu còn trình bày phân tích định lượng về tính bền vững của dân số toàn cầu trong bối cảnh mất rừng,thông qua việc sử dụng mô hình toán học để đánh giá khả năng nhân loại tránh được sự sụp đổ do khai thác tài nguyên quá mức.
Trong tập này, chúng ta sẽ cùng thảo luận về những chủ đề cốt lõi của sinh thái học cảnh quan, như ảnh hưởng của cấu trúc cảnh quan đến đa dạng sinh học, dòng gen và các quá trình sinh thái. Chúng ta cũng sẽ nghe về những thách thức trong việc đo lường và diễn giải các chỉ số cảnh quan, sự cần thiết phải tích hợp các cấp độ không gian và đặc điểm sinh học khác nhau, cũng như vai trò ngày càng lớn của công nghệ – đặc biệt là viễnthám – trong nghiên cứu cảnh quan hiện đại. Tập podcast này cũng sẽ đề cập đến cách quản lý tài nguyên thiên nhiên, ứng phó với thảm họa môi trường, và ứng dụng các nguyên lý sinh thái học cảnh quan vào quy hoạch và bảo tồn. Cuối cùng, chúng ta sẽ nhìn vào những khoảng trống kiến thức trong lĩnh vực này và cùng nhau suy nghĩ về những hướng đi mới cho nghiên cứu và thực tiễn.
Một con đường xuyên rừng, một khu đô thị mở rộng, hay một nương rẫy mới khai phá — đôi khi chỉ là những vết cắt nhỏ, nhưng đủ để làm đứt mạch sống của hệ sinh thái. Trong tập podcast này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu hiện tượng phân mảnh hệ sinh thái, vì sao nó là mối đe dọa thầm lặng đối với đa dạng sinh học, và làm thế nào các loài sinh vật – từ những con thú lớn đến các loài thực vật quý – đang phải vật lộn để tồn tại giữa những “mảnh vỡ” của tự nhiên. #PHANMANHHESINHTHAI #DADANGSINHHOC #BIODIVERSITYLOSS #NATUREFRAGMENTATION #PODCASTSINHTHAI #KETNOITUNHIEN
Từ một cánh rừng trọc trở thành hệ sinh thái xanh tốt, quá trình diễn thế sinh thái kể cho chúng ta câu chuyện về sự phục hồi và biến đổi của tự nhiên. Trong tập podcast này, chúng ta cùng khám phá cách các nhà sinh thái học theo dõi những chuyển động thầm lặng ấy – không chỉ bằng đôi chân lội suối, mà còn bằng ảnh vệ tinh, GIS, máy bay không người lái và trí tuệ nhân tạo. Khi công nghệ và thiên nhiên bắt tay nhau, ta có thể nhìn thấy điều gì? #PODCASTSINHTHAI #DIENTHESINHTHAI #CONGNGHEMOITRUONG #NATURETECH #GIS #DRONEECOLOGY #AI4NATURE
Hãy nhìn xung quanh, bạn sẽ thấy điều này ở khắp nơi: các các cây hình thành cành nhánh, cách các thành phố phân chia thành các vùng miền, cách bộ não tổ chức thành các vùng. Tự nhiên luôn yêu tính mô đun- một con số giới hạn các đơn vị tự tổ chức được kết hợp theo nhiều cách để thực hiện nhiều chức năng.Nhưng cách tổ chức này hình thành như thế nào? Liệu nó có tuân theo một chỉ dẫn di truyền chi tiết không, hay các cấu trúc đột sinh từ chính nó?
Năm 2025, Ngày Quốc tế về Rừng (21/3) được Liên hợp quốc lựa chọn chủ đề “Rừng và Thực phẩm.” Thông điệp này như thúc giục con người cần phải nhìn nhận đúng vai trò, cũng như tiềm năng vô cùng to lớn của rừng, từ xác định cần phải gìn giữ “ngôi nhà xanh” vì tương lai của sự sống. Đặc biệt, với Việt Nam - một trong những quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề bởi biến đổi khí hậu; các loại hình thiên tai (như lũ lụt, sạt lở đất) liên tiếp xảy ra gây thiệt hại nặng nề, việc phục hồi và bảo vệ những cánh rừng đã, đang bị suy thoái, càng trở nên cấp thiết, để góp phần bảo vệ môi trường, đa dạng sinh học trên hành tinh cùng sự tồn vong của chính con người. MỜI CÁC BẠN THAM GIA CÙNG PANNATURE TÁISINH RỪNG: HTTPS://THIENNGUYEN.APP/DONATE-TARGET/1888792397345718272 #phuchoirung #trongrung #cayxanh #baoverung
Nhiều nước trên thế giới đang nỗ lực thực hiện chiến lược nhằm đa dạng hóa nguồn năng lượng, theo hướng ưu tiên phát triển năng lượng tái tạo, tích cực chuyển đổi năng lượng, hướng đến tương lai phát triển bền vững, giảm sự phụ thuộc vào nguồn nhiên liệu hóa thạch.
Mùa xuân đến, như một hơi thở dịu dàng của đất trời sau những tháng ngày đông giá. Cả không gian dường như bừng tỉnh, vươn mình khỏi lớp áo lạnh lẽo, để đón chào ánh nắng đầu tiên của năm mới. Mùa xuân tựa như một lời thì thầm của đất trời, nơi mà tình yêu tìm thấy sức sống mãnh liệt nhất. Trong cái dịu dàng của nắng xuân và cái mát lành của những cơn gió nhẹ, trái tim con người dường như cũng dễ dàng rung động hơn.
Túi #nilon, một sản phẩm nhựa phổ biến và tiện dụng, đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày của người dân Việt Nam. Tuy nhiên, sự tiện ích này đi kèm với những hậu quả nghiêm trọng đối với môi trường và sức khỏe con người.
Rừng ngập mặn chiếm khoảng 137.600 km² trên toàn cầu, chủ yếu tập trung ở các khu vực ven biển nhiệt đới và cận nhiệt đới. Các quốc gia có diện tích rừng ngập mặn lớn nhất bao gồm Indonesia, Brazil, Australia, Nigeria và Việt Nam. Đặc biệt, Indonesia sở hữu gần 25% diện tích rừng ngập mặn toàn cầu, tạo nền tảng sinh thái quan trọng không chỉ cho khu vực mà còn cho toàn thế giới. #mangrove #rungngapman #biendoikhihau #venbien
Mỗi khi mùa đông đến, Hà Nội lại chìm trong lớp sương mù ô nhiễm, khiến chỉ số chất lượng không khí (AQI) thường xuyên chạm ngưỡng "xấu" và "nguy hại." Theo số liệu từ hệ thống quan trắc, một số ngày trong tháng 11/2024, nhiều điểm đo tại thủ đô ghi nhận chỉ số AQI vượt ngưỡng, được xếp vào nhóm “rất có hại cho sức khỏe”. Đây không phải là hiện tượng mới; tình trạng ô nhiễm không khí tại Hà Nội đã kéo dài nhiều năm, đặc biệt nghiêm trọng vào mùa đông. Không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng, ô nhiễm không khí còn làm giảm chất lượng cuộc sống, đặt ra thách thức lớn trong việc duy trì một môi trường sống an toàn và bền vững. Trong bối cảnh này, kinh nghiệm của Bắc Kinh – một thành phố từng nằm trong danh sách ô nhiễm nhất thế giới nhưng đã đạt được những tiến bộ đáng kể – mang đến những bài học quan trọng cho Hà Nội. #onhiem #khongkhi #aqi #hanoi #moitruong #suckhoe
Các bức họa thời Phục hưng, các kho lưu trữ Trung cổ, những vườn cây ở tu viện – là nơi một nhà khoa học Ý khám phá bí mật có thể giúp ứng phó với khủng hoảng nông nghiệp đang ngày một gia tăng. #thucvat #nongnghiep #plants #agriculture
Sự tham gia của người dân không chỉ là thước đo mà còn là động lực của công tác bảo tồn và bảo vệ động vật hoang dã tại Việt Nam. Xã hội hóa việc huy động người dân tham gia các hoạt hoạt động bảo tồn là một trong những giải pháp quan trọng. Chương trình do Đài Tiếng nói Việt Nam thực hiện.
Hệ sinh thái nước ngọt mang lại những giá trị quan trọng cho con người và góp phần thích ứng với khí hậu bằng cách giảm thiểu lũ lụt cực đoan, xây dựng khả năng phục hồi trước hạn hán, điều hòa nhiệt độ và vi khí hậu. Theo đó, các dòng sông có khả năng được phục hồi, vùng đồng bằng ngập lũ được kết nối và vùng đất ngập nước lành mạnh đóng vai trò quan trọng trong phòng chống lũ lụt tự nhiên và làm chậm dòng chảy, đồng thời giúp giảm thiểu lũ lụt, xói mòn ở hạ lưu. Bằng cách hấp thụ lượng nước dư thừa và từ từ giải phóng sau đó, các vùng đồng bằng ngập lũ và vùng đất ngập nước cũng có thể giúp bổ sung các tầng ngậm nước và giảm bớt tình trạng khan hiếm nước trong thời gian lưu lượng nước giảm. #nuocngot #hesinhthai #freshwater #datngapnuoc #songngoi #baotonthiennhien
Mục tiêu của THẬP KỶ PHỤC HỒI SINH THÁI CỦA LIÊN HỢP QUỐC là khôi phục khoảng 350 triệu ha đất bị suy thoái vào năm 2030. Sáng kiến này không chỉ nhằm giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu mà còn góp phần bảo vệ và phát triển bền vững đa dạng sinh học. Với mục tiêu đó, Thập kỷ phục hồi sinh thái hướng tới không chỉ các khu vực dễ bị tổn thương nhất mà còn nhấn mạnh đến tất cả các hệ sinh thái bị ảnh hưởng bởi hoạt động của con người, từ rừng ngập mặn, đồng cỏ, đất ngập nước, đến các vùng đất sa mạc và hệ sinh thái biển. #ClimateChange #Biodiversity #UNDecadeofEcosystemRestoration #GenerationRestoration #phuchoisinhthai #phuchoirung #rungxanhlen
Trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu, các công cụ tài chính như TÍN CHỈ CARBON đang ngày càng trở thành một phần quan trọng của chiến lược phát thải ròng bằng không (net-zero) cho nhiều doanh nghiệp và chính phủ. Tín chỉ carbon, cho phép người mua giảm thiểu hoặc bù đắp lượng phát thải carbon thông qua việc đầu tư vào các dự án GIẢM PHÁT THẢI, đã phát triển thành một thị trường toàn cầu đầy phức tạp và đang có sức tăng trưởng mạnh mẽ. #CO2 #tinchicacbon #carboncredit #climatechange #biendoikhihau #climatechange
Trong cuộc chiến chống lại biến đổi khí hậu, chúng ta thường nghe nhắc đến các thuật ngữ như “BÙ TRỪ CARBON” và “TÍN CHỈ CARBON”. Dù thường được sử dụng thay thế cho nhau, nhưng thực tế, hai thuật ngữ này mang ý nghĩa khác nhau. Bù trừ carbon là một hành động, trong khi tín chỉ carbon là công cụ để thực hiện hành động đó. Việc hiểu rõ sự khác biệt giữa chúng là rất quan trọng đối với các doanh nghiệp và cá nhân muốn giảm thiểu tác động môi trường của mình. #carboncredit #tinchi #biendoikhihau #climatechange #verra #goldstandards #CO2 #GHGs
KHỦNG HOẢNG ĐA DẠNG SINH HỌC đang diễn ra với tốc độ chưa từng có, đẩy nhiều loài đến bờ vực tuyệt chủng và gây ra sự suy thoái nghiêm trọng đối với các hệ sinh thái trên toàn thế giới. Theo Báo cáo Đánh giá Toàn cầu về Đa dạng Sinh học và Dịch vụ Hệ sinh thái của #IPBES năm 2019, khoảng 1 triệu loài động thực vật đang đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng, nhiều hơn bao giờ hết trong lịch sử loài người. Tốc độ mất mát đa dạng sinh học hiện đang cao gấp hàng chục đến hàng trăm lần so với mức trung bình trong 10 triệu năm qua, và xu hướng này dự kiến sẽ còn tiếp tục nếu không có hành động quyết liệt. #gbf #biodiversity #nbsap #dadangsinhhoc #globalbiodiversityframework #km-gbf
Bão là một trạng thái nhiễu động của khí quyển và là một loại hình thời tiết cực đoan. Ở Việt Nam, thuật ngữ “bão” thường được hiểu là bão nhiệt đới, một hiện tượng thời tiết đặc biệt nguy hiểm chỉ xuất hiện trên các vùng biển nhiệt đới, thường có gió mạnh và mưa lớn. Tuy nhiên, thuật ngữ này cũng bao gồm các hiện tượng khác như bão tuyết, bão cát, bão bụi, và lốc xoáy.
Cuốn sách của Michitake Aso (Nhà xuất bản Tổng hợp TP.HCM), bản dịch của Hải Thanh, Minh Quân, Khánh Tâm, là một câu chuyện mà bất cứ ai, nhà sử học, nhà thực vật học, nhà sinh học, nhà môi trường học hay thậm chí cả những người thuần túy yêu xứ sở này, đều cảm thấy cuốn hút. Đó cũng là những cảm xúc ban đầu của Michitake Aso, khi đặt chân tới Biên Hòa, một trung tâm cao su lớn vào thời kỳ người Pháp khai thác thuộc địa.
Côn trùng, một nhóm động vật không xương sống nhỏ bé nhưng vô cùng phong phú, đóng một vai trò không thể thiếu trong hệ sinh thái của Trái Đất. Chúng xuất hiện ở hầu hết các môi trường, từ rừng rậm, sa mạc, đến các khu đô thị đông đúc, tạo nên một phần không thể thiếu của mạng lưới sinh thái. Tuy nhiên, do sự thay đổi của môi trường và các hoạt động của con người, số lượng côn trùng đang giảm sút nghiêm trọng. Mặc dù vấn đề này ít được chú ý, nhưng hậu quả của nó đối với sự sống trên hành tinh này là vô cùng đáng lo ngại.
CỎ BIỂN là thực vật có hoa hay thực vật hạt kín, mọc ở vùng bãi triều và bãi triều nông ở các vùng biển nhiệt đới đến ôn đới trên toàn cầu. Chúng tạo thành những “đồng cỏ” có quy mô và mật độ khác nhau tùy theo loài và vị trí địa lý. Cỏ biển cung cấp các dịch vụ hệ sinh thái quan trọng cho những người phụ thuộc vào chúng để có nguồn thức ăn và thu nhập cũng như cho mọi người trên toàn thế giới. Những thảm cỏ biển khỏe mạnh hỗ trợ nghề cá do là nơi ươm nuôi, nơi trú ẩn an toàn cho cá con và động vật có vỏ, đồng thời cung cấp nguồn thức ăn cho nhóm sinh vật này. Bằng cách hoạt động như một vùng đệm ven biển trước sóng, chúng bảo vệ bờ biển khỏi bị xói mòn và giúp duy trì các hệ sinh thái ven biển khác như rừng ngập mặn. Chúng cũng mang lại nhiều lợi ích hơn cho việc điều hòa khí hậu bằng cách cô lập một lượng lớn carbon trong trầm tích, ngăn chặn việc thải carbon vào khí quyển dưới dạng CO2.
Thế giới thực vật chứa đựng vô vàn những loài cây kỳ lạ và độc đáo, mỗi loài mang trong mình những đặc điểm và chiến lược sống không giống ai. Hãy cùng khám phá những loài thực vật đã khiến giới khoa học và công chúng phải kinh ngạc.
QUY ĐỊNH NGĂN CHẶN PHÁ RỪNG CỦA LIÊN MINH CHÂU ÂU (GỌI TẮT LÀ EUDR) CHÍNH THỨC CÓ HIỆU LỰC TỪ 29/6/2023 VỚI GIAI ĐOẠN CHUẨN BỊ KÉO DÀI TỪ 18 ĐẾN 24 THÁNG. EUDR HƯỚNG TỚI MỤC ĐÍCH CHÍNH LÀ ĐẢM BẢO NGƯỜI TIÊU DÙNG KHÔNG GÓP PHẦN TẠO NÊN SUY THOÁI RỪNG. ĐỒNG THỜI, CHÍNH SÁCH NÀY HƯỚNG ĐẾN GÓP PHẦN GIẢM PHÁT THẢI Ở QUY MÔ QUỐC TẾ, CHỐNG BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU TOÀN CẦU.
Kinh tế tuần hoàn là một hệ thống kinh tế nhằm loại bỏ chất thải và sử dụng liên tục các tài nguyên. Điều này đạt được bằng cách tạo ra một hệ thống khép kín, nơi các sản phẩm, vật liệu và tài nguyên được tái sử dụng, sửa chữa, tân trang và tái chế trong thời gian dài nhất có thể. Điều này trái ngược hoàn toàn với nền kinh tế tuyến tính truyền thống, theo mô hình "lấy, làm, vứt bỏ".
Lượng hóa được hệ quả ảnh hưởng của biến đổi khí hậu lên nền kinh tế thế giới là điều mà các nhà hoạch định chính sách, các chuyên gia biến đổi khí hậu và các nhà kinh tế môi trường bàn thảo nhiều năm qua. Bão nhiệt đới, lũ lụt, sóng nhiệt, hạn hán và các hiện tượng thời tiết cực đoan khác đã cướp đi nhiều mạng sống, phá hủy nhiều vụ mùa, làm điêu đứng bao nhiêu hộ gia đình trong hàng thập kỷ qua. Rút cục, có thể tính toán được chi phí mà các hiện tượng thời tiết cực đoan này gây ra không? Các sự kiện thời tiết cực đoan có dẫn đến những chi phí tổn thất đáng kể cho xã hội nhưng con số này là bao nhiêu? Việt Nam có nằm ngoài phạm vi tổn thất này không?
Singapore và Việt Nam đều là các quốc gia ven biển, nên đặc biệt dễ bị tổn thương. Vì vậy, cả hai quốc gia đều đang nỗ lực thực hiện xanh hóa nền kinh tế, giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu. Là một đảo quốc nhỏ bé gồm đảo lớn và 63 hòn đảo nhỏ với tổng diện tích 714 km2, dân số 6.050.657 người (theo số liệu ngày 11/6/2024 từ Liên hợp quốc), không giàu về tài nguyên thiên nhiên, nhưng Singapore luôn khẳng định được vị thế, đi đầu khu vực về phát triển kinh tế xanh. Năm 2021, Singapore đã đưa ra kế hoạch mười năm với tên gọi Kế hoạch Xanh Singapore 2030. Đây là Kế hoạch có sự quản lý của 5 cơ quan là Bộ Giáo dục, Bộ Phát triển Quốc gia, Bộ Môi trường và Bền vững, Bộ Thương mại và Công nghiệp, Bộ Giao thông vận tải và được hỗ trợ bởi toàn bộ Chính phủ, trên 5 trụ cột: Thành phố trong thiên nhiên; tái quy hoạch năng lượng; sống bền vững; kinh tế xanh và tương lai tự cường. Số podcast này giới thiệu 4 trụ cột đầu tiên, được xem là có giá trị tham khảo lớn cho Việt Nam.
Các quốc gia và nhóm có thu nhập cao đã tích lũy tài sản, trở nên giàu có nhờ khai thác và tàn phá thiên nhiên suốt nhiều thế kỷ và đóng góp đại đa số lượng khí thải nhà kính gây biến đổi khí hậu. Nghịch lý ở chỗ, khi hậu họa xảy ra, họ không phải là những người chịu thiệt hại chính.
Với ưu điểm phát ra nguồn điện sạch, không gây hại tới môi trường, năng lượng mặt trời đã được lựa chọn là một trong những ngành năng lượng sạch chủ đạo của thế giới trong khoảng 2 thập kỷ trở lại đây. Tuy nhiên, tuổi thọ của mỗi tấm pin mặt trời cũng có thời hạn, trung bình từ 25 - 30 năm. Khi hết thời hạn sử dụng hoặc bị hỏng hóc, chúng sẽ trở thành rác thải điện tử. Với sự phát triển như vũ bão của ngành năng lượng mặt trời như hiện nay, đến năm 2050, thế giới có thể sẽ có tới 78 triệu tấn tấm pin mặt trời hết tuổi thọ và khoảng 6 triệu tấn rác thải điện tử năng lượng mặt trời mỗi năm.
Công ước Đa dạng Sinh học mà Việt Nam là một thành viên, đã công nhận các “biện pháp bảo tồn khu vực hiệu quả khác” (hay OECM) là phương thức bổ sung cho nỗ lực thành lập các khu bảo tồn chính thức. Điều này mở ra cho Việt Nam một cơ hội mở rộng và liên kết các mạng lưới bảo tồn của quốc gia.
